انعقاد "معاهده پاريس" بين ايران و انگلستان و جدا شدن افغانستان از ايران (1235 ش)

پس از تصرف هرات در افغانستان توسط قواي ناصرالدين شاه قاجار، دولت انگلستان كه از اين امر ناراضي بود، به ايران اعلان جنگ داد و جزيره خارك و بوشهر را به اشغال خود درآورد. در اين حال درگيري‏هايي بين نيروهاي ايراني و انگليسي روي داد كه به شكست سربازان ايراني انجاميد. از اين رو مذاكراتي براي صلح آغاز شد كه به عقد معاهده پاريس در فرانسه بين ايران و انگليس انجاميد. به موجب اين معاهده ننگين، دولت ايران تعهد سپرد كه هرات و تمام خاك افغانستان را تخليه نمايد و از هر ادعايي نسبت به حكومت خود در هرات و تمامي افغانستان دست بردارد. انگليسي‏ها نيز پذيرفتند كه قواي خود را از ايران خارج كنند و اسراي جنگي ايران را آزاد سازند. اين معاهده، دست ايران را به كلي از دخالت در افغانستان كوتاه كرد و باعث نفوذ انگلستان در دربار ايران گرديد. بنابراين، هرات به كلي از ايران جدا شد و افغانستان نيز با عنوان استقلال يابي، از ايران استقلال يافت. عهدنامه پاريس، ضربه شديد ديگري بود كه بر پيكر استقلال سياسي و اقتصادي ايران وارد آمد و بر اثر آن، كه كمتر از معاهدات گلستان و تركمنچاي بين ايران و روسيه نبود،قلمرو حكومتي ايران به كمترين حد خود رسيد.