پايان كنفرانس "يالتا" در اواخر جنگ جهاني دوم (1945م)

در سال‏هاي جنگ جهاني دوم، سران كشورهاي بزرگ متفق در جنگ عليه كشورهاي محور، سه كنفرانس مهم در تهران، يالتا و پوتِسدام تشكيل دادند كه در جريان آن، ضمن طرح نقشه‏هاي جنگي و استراتژي نظامي خود در طول جنگ، درباره اوضاع جهان بعد از پايان جنگ و تقسيم ممالك جهان به مناطق نفوذ به توافق‏هايى رسيدند. قسمتي از اين توافق‏ها، پس از پايان جنگ جامه عمل پوشيد و برخي ديگر موجب بروز اختلاف شرق و غرب و آغاز جنگ سرد و تقسيم جهان به دو بلوك شرق و غرب گرديد. پس از كنفرانس تهران كه در دسامبر 1943م در ايران تشكيل شد، كنفرانس يالتا در چهارم فوريه 1945م، يعني در ماه‏هاي آخر جنگ جهاني دوم، با حضور سران متفقين شامل ژوزف استالين، وينستون چرچيل و فرانكْلين روزوِلت رهبران شوروي، انگلستان و امريكا در شهر بندري يالتا واقع در ساحل شمالي درياي سياه آغاز به كار كرد. در آستانه اين كنفرانس، نيروهاي شوروي به سمت برلين پيشروي كردند و يك هزار هواپيماي امريكايى نيز در يك حمله هوايى بي سابقه، برلين را در هم كوبيدند. اين بمباران وحشتناك كه ويراني‏هاي عظيم و تلفات سنگيني به بار آورد، روحيه هيتلر و اطرافيان او را به شدت تضعيف كرد. در جريان كنفرانس يالتا، توافق‏هاي مهمي حاصل گرديد كه عبارتند از: ادامه جنگ تا شكست كامل آلمان و تسليم بدون قيد و شرط اين كشور، تقسيم آلمان بين دول متفق، خلع سلاح آلمان و اخذ غرامت جنگي از آن كشور، تجديد نظر در مرزهاي لهستان، انجام انتخابات در كشورهاي آزاد شده، اعلان جنگ شوروي به ژاپن، حمله قواي امريكا و شوروي به مناطق تحت اشغال ژاپن به ويژه در كره، پذيرش منشور آتلانتيك مبني بر حاكميت ملي كشورها و نيز تأسيس سازمان بين‏المللي جديد جاي‏گزين جامعه ملل با نام سازمان ملل متحد. علاوه بر اين اصول مورد توافق، يك رشته توافق‏هاي محرمانه درباره مناطق نفوذ و حريم امنيتي شوروي در اروپا، وضع لهستان و يوگسلاوي و نيز تصميم‏گيري در مورد حضور و خروج نيروهاي انگليس و شوروي از ايران نيز در اين كنفرانس به دست آمد. كنفرانس يالتا سرانجام در يازدهم فوريه 1945م به پايان رسيد و سه ماه پس از آن، جنگ جهاني دوم، در اروپا پايان پذيرفت.