درگذشت "ايوان پاوْلوف" پزشك و زيست شناس بزرگ روسي (1936م)

ايوان پتروويچ پاولوف، پزشك و زيست‏شناس بزرگ روسي در 14 سپتامبر 1849م در روسيه متولد شد. ايوان ابتدا به تحصيل علوم مذهبي پرداخت و از همان زمان به علوم طبيعي تمايل پيداكرد. وي تحصيلات خود را در طب ادامه داد تا اين‏كه در اين رشته فارغ التحصيل گرديد. پاولوف از همان ابتدا، اوقات خود را صرف مطالعات رواني و رشته فيزيولوژي مي‏كرد و در آزمايشگاه كوچك خود به آزمايش مي‏پرداخت. وي در سال‏هاي بعد به تدريس در آكادمي طب و انيستيتوي سن پترزبورگ مشغول شد و آزمايش معروف خود را به انجام رساند. اين آزمايش بدين ترتيب است كه او هر روز در ساعت معيني به سگي غذا مي‏داد و در همان هنگام، زنگي را به صدا در مي‏آورد. پس از مدتي، سگ به صداي زنگ عادت كرده بود و با شنيدن آن، در مي‏يافت كه موقع غذا است. پاولوف روزي بدون آن كه غذايى به سگ بدهد، زنگ را به صدا درآورد و مشاهده كرد كه بُزاق دهان سگ ترشح كرده است. اين آزمايش كه به انعكاس‏هاي شرطي شهرت يافت و هم‏چنين تحقيقات وي در روش تحليلي اعمال بدن، پاولوف را به عنوان يك دانشمند بين‏المللي معرفي كرد و در سال 1904م جايزه پزشكي نوبل را از آن او كرد. پاولوف نخستين پژوهنده‏اي بود كه رابطه بين دستگاه گوارش و دستگاه اعصاب را كشف كرد. امروزه روانشناسان از تجربيات پاوْلوف در مورد سگ‏ها استفاده زيادي برده‏اند و به ويژه برخي از عقايدش در مورد اصول تربيتي انسان را به كار گرفته‏اند. پاولوف ثابت كرد كه اگر سگ را مي‏توان به آساني از حالت طبيعي‏اش خارج كرد و دوباره او را به حالت طبيعي باز گرداند، با انسان هم مي‏توان به همان ترتيب رفتار كرد. هم‏چنين تحقيقات مهم پاولوف در زمينه اعصاب و ترشحات معده و امور رواني و گوارشي، در علم پزشكي اهميت بسياري دارند. ايوان پاولوف سرانجام در بيست و هشتم فوريه 1936م در 87 سالگي درگذشت.