آغاز اولين حكومت كمونيستي جهان در فرانسه معروف به "كمون" (1871م)

در جريان جنگ‏هاي پروس و فرانسه در سال 1870م، پاريس محاصره شد و محاصره شهر بيش از چهار ماه به طول انجاميد. در اين زمان، مجلس ملي فرانسه كه به شهر بُردو نقل مكان كرده بود، لويى ناپلئون معروف به ناپلئون سوم را كه به اسارت گرفته شده بود، از امپراتوري فرانسه خلع و تي‏يِر را به عنوان اولين رئيس جمهورِ جمهوري سوم فرانسه برگزيد. پس از چندي تي‏يِر براي عقد قرار داد صلح با پروس وارد مذاكره شد و از جمله شرايطي كه دولت پروس بر او تحميل كرد گشودن دروازه‏هاي پاريس به روي سربازان آلماني بود. مردم پاريس شرايط صلح تحميلي را نپذيرفتند و در نتيجه قيامي كه به رهبري عناصر تندرو آغاز شد، حكومت را در 28 مارس 1871م به دست خود گرفتند. براي اداره امور شهر، مجلسي به نام كمون تشكيل شد و رهبران كمون، نه فقط از ورود قواي حكومت مركزي به شهر جلوگيري كردند، بلكه مدعي آن حكومت شده و خود را نماينده واقعي مردم فرانسه خواندند. حكومت بوردو پس از يك ماه مذاكره بي‏حاصل با رهبران كمون، سرانجام تصميم گرفت پاريس را با قوه قهريه از چنگ آن‏ها خارج سازد. از اين رو، نيروهاي دولت مركزي، در روز 20 ماه مه 1871م در دروازه‏هاي پاريس مستقر شدند و از روز 21 مه، حمله خود را به داخل شهر آغاز كردند. طي سه روز نبرد سنگين و كوچه به كوچه، بيش از بيست هزار نفر كشته شدند و رهبران كمون در آخرين مرحله اين نبرد كه به شكست آنها انجاميد، كليه كساني را كه به گروگان گرفته بودند تيرباران كردند. در نهايت، حكومت كمون ،پس از كمتر از دو ماه، در 24 مه 1871م سرنگون شد و متلاشي گرديد. بعضي از مورخين، كمونِ پاريس را اولين نمونه حكومت كمونيستي جهان مي‏دانند، هر چند كه به دليل مدت كوتاه حكومت آنان در يك شهر محاصره شده، فرصتي براي اعمال نظريات رهبران اين حكومت به دست نيامد. با وجود اين، تجربه كمونِ پاريس عقايد سوسياليستي را تا پايان قرن نوزدهم در فرانسه متوقف ساخت.