وقوع جنگ اول ترياك بين چين و انگلستان (1839م)
در آستانه قرن نوزدهم ميلادي، در حالي كه سه قرن از تماس و تجارت پرتغاليها با چين ميگذشت، چندين كشور اروپايى ديگر نيز به تجارت با چين مشغول بودند كه مهمترين آنها، انگلستان بود. در نيمه اول اين قرن، انگليسيها با تسلط كامل بر هندوستان و انحصار بازار چين، در شمار قدرت مسلط استعماري آسيا قرار گرفتند. آنچه كه انگلستان را بيش از ديگران، به توسعه تجارت با چين برميانگيخت، گسترش فعاليتهاي اقتصادي آنان با هند و نواحي مجاور آن بود. از جمله كالاهايى كه انگليسيها به چين وارد ميكردند ترياك بود. افزايش مصرف ترياك و شمار معتادان چيني، كمكم دولت چين را به واكنش واداشت و در نهايت در سال 1839 واردات و فروش اين ماده مخدر را ممنوع كرد. اما انگليسيها كه به راحتي نميتوانستند از اين تجارت سودآور چشمپوشي كنند، به قاچاق اين ماده مُهلِك ادامه دادند. در اين ميان، دولت چين با قدرت تمام، با قاچاق ترياك مقابله كرد. در عوض، انگليسيها به بهانه ضبط و مصادره ترياكهاي متعلق به بازرگانان انگليسي، جنگي را در اول ژوئيه 1839م به راه انداختند كه به جنگ ترياك معروف شد. نيروهاي متجاوزْ در نخستين مراحل جنگ، بندر كانتون در جنوب چين را به توپ بستند و بندر تجاري هُنْگْكُنْگْ را نيز به تصرف خود درآوردند. چينيها پس از تحمل خسارات فراوان در اين جنگ، سرانجام به شرايط صلح انگليس گردن نهادند. در نهايت به موجب قراردادي كه در 19 ژوئيه سال 1842م بين دو طرف به امضا رسيد، بندر مهم هنگكنگ به انگليس تسليم گرديد و پنج بندر بزرگ چين براي تجارت و رفت و آمد كشتيهاي خارجي آزاد شد. بندر هنگكنگ سرانجام پس از بيش از يكصد و پنجاه سال، در اول ژوئيه 1997م به حاكميت چين بازگشت. (ر.ك: پاورقي آخر در همين روز)